Meer biodiversiteit? Voor ROVA ligt een deel van de oplossing bij anders maaien (effect: meer insecten!)

Wist je dat de manier waarop gras in de bebouwde kom wordt gemaaid, invloed heeft op het voortbestaan van insecten en planten? Met extensief maaien kunnen gemeenten en bedrijven de biodiversiteit – en dus hun natuurlijk kapitaal – bevorderen. We spreken met Robert van Iersel over wat deze andere manier van grasmaaien inhoudt. Robert werkt bij ROVA, een maatschappelijke onderneming die in 23 gemeenten werkt aan een schonere leefomgeving. Hij houdt zich daar als beleidsadviseur bezig met beheer van de buitenruimte.

Hoekjes voor insecten

Extensief maaien [bij extensief maaibeheer wordt er slechts een paar keer per jaar gemaaid en wordt het maaisel afgevoerd] betekent dat je zorgvuldig kijkt wanneer en waar gemaaid moet worden. Het doel: zorgen dat er altijd bloeiende bloemen en planten beschikbaar blijven voor de insecten in de buurt. Robert: “Bij het maaien laten we altijd hoekjes staan, omdat insecten zich daar kunnen verschuilen. Ook maaien we om bepaalde kruiden heen, omdat hun nectar belangrijk is voor insecten. Door gefaseerd te maaien, bloeien die kruiden langer. Soms zaaien we ook zelf kruiden in. Bijvoorbeeld om een natuurlijke beheersing van eikenprocessierupsen mogelijk te maken. We zaaien dan een mengsel in met kruiden die zeer aantrekkelijk zijn voor de natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups, zoals de sluipwesp.”

Iedereen doet mee

Uiteindelijk kan anders maaien de biodiversiteit helpen vergroten. En hoe meer mensen daarbij helpen, hoe beter. ROVA stimuleert inwoners daarom om zelf ook bij te dragen aan meer biodiversiteit in hun buurt. Sommige inwoners willen graag een stapje extra zetten voor een goede biodiversiteit. Zo helpen inwoners bijvoorbeeld als vrijwilliger mee bij het tellen van insecten. “Zo maken we samen de effecten van het vernieuwde maaibeleid inzichtelijk”, aldus Robert.

Volle borders, bloeiende perenbomen

Voor ROVA is natuurlijk kapitaal onderdeel van het dagelijkse werk. Robert snapt dat het voor ondernemers een lastig thema kan zijn. “Natuurlijk kapitaal is moeilijk te definiëren. Wat is bijvoorbeeld een groene parkeerplaats of een lunchtuin waard? Je kunt beginnen met kleine stappen in de eigen organisatie. Denk aan een groene entree van het gebouw. Vaak zorgen kleine beginnetjes voor een mooie stroomversnelling en kun je een jaar later al terugkijken op mooie stappen.”

Zelf heeft ROVA al behoorlijk wat aangepakt rondom de eigen bedrijfsgebouwen. “Rondom de kantoren hebben we volle borders met bloeiende, vaste planten. Op het terrein zijn bomen geplant voor de schaduw en langs het hekwerk hebben we stroken met kruiden ingezaaid. Op de terrassen zijn vorig jaar perenbomen geplant. Ze staan in houten boombakken, gemaakt van hout dat is ingeleverd bij de milieustraat van ROVA in de gemeente Zwolle.”

Wilde bijen

Ook aan de insecten is gedacht bij de ROVA-kantoren. “In 2021 hebben we een bijenstal overgenomen. Bij het plaatsen van de bijenstal zijn er in de tuin aanpassingen gedaan, zoals het aanplanten van vroegbloeiende struiken, zodat de bijen voldoende voedsel vinden. Nu genieten onze bijen van de aanwezige nectar en wij van de eigen honing. Omdat we de wilde bijen en hommels ook willen beschermen, is ons bijenvolk beperkt tot twee kasten.”
De gemeente Zwolle heeft bij de aanleg van een nieuw fietspad langs het ROVA-kantoor amandelwilgen laten aanplanten door ROVA. “Zodat al in het vroege voorjaar voor de wilde bijen extra voedsel te vinden is.

Het is duidelijk hoe ROVA bijdraagt aan het natuurlijk kapitaal, maar hoe zorgen ze er nou voor dat het ook verkoopt? “Natuurlijk kapitaal is binnen ROVA opgenomen als een strategisch ontwikkelthema, namelijk biodiversiteit. Hierin willen we de komende jaren verder doorgroeien. Dit doen we via het beheer van buitenruimten voor gemeenten, samen met die gemeenten. Het mooie is dat er ook veel raakvlakken zijn met klimaatadaptatie en bewonersbeleving. Zo is kruidenrijk gras bijvoorbeeld beter bestand tegen droogte dan een gazon. En voor de beleving zijn de bloeiende kruiden vaak waardevoller dan een strak gazon.”

Tip voor andere bedrijven

Ook met meer biodiversiteit aan de slag? Robert: “Begin met een kleine stap. Denk samen eens na over een groene entree van je kantoor. En waarschijnlijk volgt het enthousiasme om mee te gaan doen vanzelf!”