Wat is biodiversiteit?
Stap naar buiten en kijk eens om je heen. Dat wat je ziet is biodiversiteit. Met biodiversiteit bedoelen we al het leven op aarde: van planten en dieren tot micro-organismen en schimmels. Het is een veld vol met bloemen, een rivier vol met vis, maar ook het gigantische netwerk van schimmels onder de grond. Biodiversiteit is een essentieel onderdeel van ons natuurlijk kapitaal.
Alles is met elkaar verbonden
Al dit leven dat je om je heen ziet en dat zich onder de grond bevindt, is afhankelijk van ander leven. Zonder bijen geen bloemen, zonder bloemen geen bijen. Zonder insecten geen appels. Zonder plankton geen vis. Naturalis Biodiversity Center laat in dit korte filmpje aan de hand van een Jenga toren goed zien hoe dit alles met elkaar is verbonden.
‘Ook veel van ons voedsel is direct afhankelijk van biodiversiteit. Onze appels bijvoorbeeld. Die kunnen goed groeien door bestuiving door bijen, plaagbestrijding door lieveheersbeestjes en een gezonde bodem door bodemorganismen. Valt een van deze groepen weg, dan is dat een gevaar voor onze appels.’ – Maikel Aragon van den Broeke van Tauw, op natuurlijkkapitaal.nl
Mensen laten soorten verdwijnen
Uit het Naturalis-filmpje wordt duidelijk: biodiversiteit valt of staat met ons, de mens. Op dit moment verliest biodiversiteit in een alarmerend tempo terrein, op een heleboel plekken. Zo dreigen er een miljoen dier- en plantensoorten voorgoed te verdwijnen in de Amazone, een gebied dat bekendstaat als het grootste en meest biodiverse regenwoud op aarde. Een miljoen! Nederland loopt wereldwijd helaas voorop in het verlies van biodiversiteit. De afname van plant- en diersoorten is vooral te danken aan menselijke activiteiten.
Mensen kunnen soorten beschermen
Maar als mensen soorten doen verdwijnen, kunnen ze soorten ook beschermen. Samen kunnen we voor meer biodiversiteit zorgen. Bedrijven spelen daarin een belangrijke rol. Dat hoeft niet moeilijk te zijn. Je kunt beginnen op je eigen bedrijventerrein. Hang er insectenhotels op, vogelnestjes en vleermuiskasten. Uiteindelijk kun je in je hele keten analyseren welk effect jouw activiteiten hebben op ecosystemen en individuele soorten en daarop actie ondernemen. Bekijk ook de stappenplannen hieronder!
Beter voor de natuur, beter voor je bedrijf
Dat we actie moeten nemen, is duidelijker dan ooit. De economie en de samenleving zijn sterk afhankelijk van biodiversiteit. Tegelijkertijd stelt de VN dat de achteruitgang van biodiversiteit nu een minstens even grote bedreiging voor de mensheid vormt als de opwarming van de aarde.
Wat betekent dit voor bedrijven?
Afhankelijk - Veel bedrijven zijn afhankelijk van wat natuur te bieden heeft. Bijvoorbeeld als je verdienmodel afhankelijk is van zoet water, bestuiving of productieve bodems. Frisdrankproducenten, chemiebedrijven, boeren: ze leunen net zo sterk op natuurlijk kapitaal of sterker, dan op menselijk of financieel kapitaal. Volgens het World Economic Forum is ongeveer $ 44 biljoen aan economische waarde afhankelijk van de natuur, dat is meer dan de helft van het mondiale bbp.
Impact - Jij en/of je toeleveranciers hebben ook een grote impact op de natuur. Bijvoorbeeld via schadelijke emissies naar de bodem, het water of de lucht. Of door het gebruik van land of grondstoffen zoals hout. Door het gebruik van de natuur ben je wettelijk verplicht om hier verantwoordelijk mee om te gaan. Die verplichting geldt ook steeds vaker voor financiers.
Risico’s – Die afhankelijkheden en impact leiden tot allerlei risico’s; bijvoorbeeld transitierisico’s als gevolg van strenger wordende milieuregelgeving, en reputatierisico’s voor partijen met een negatieve impact op de biodiversiteit. Dit geldt net zo goed voor de financiële wereld: banken, verzekeraars en pensioenfondsen hebben voor miljarden financieringen uitstaan aan bedrijven met een hoge afhankelijk van natuurlijk kapitaal.
Om van de natuur gebruikt te blijven maken is het dus essentieel om biodiversiteit te vergroten. Hoe je daarmee aan de slag kunt? Laat je inspireren op dit platform met tips en tricks waarmee je een positieve impact kunt maken.
Werk je in de bouw? Begin dan met het meten van biodiversiteit met behulp van van het stappenplan hieronder. En voor alle bedrijven: ga in zes makkelijke stappen aan de slag met biodiversiteit, of in drie stappen naar een groener bedrijventerrein. Met deze stappenplannen (die je hieronder vindt) leer je over het ophangen van insectenhotels op je bedrijventerrein tot het financieren van natuurprojecten.
Biodiversiteit of natuurlijk kapitaal – hoe zit dat?
Met biodiversiteit bedoelen we al het leven op aarde: van planten en dieren tot micro-organismen en schimmels. Het is een essentieel onderdeel van natuurlijk kapitaal.
Met natuurlijk kapitaal bedoelen we namelijk naast biodiversiteit ook de bodem, de lucht, het water en minerale grondstoffen, zoals zand. Deze hulpbronnen vormen de basis van ons voedsel en onze medicijnen en leveren belangrijke grondstoffen zoals hout. Daarnaast bewijst het natuurlijk kapitaal ons ook diensten zoals het opwekken van duurzame energie en het vastleggen van CO2.
Biodiversiteit en bodem, water en lucht zijn sterk met elkaar verbonden; biodiversiteit is afhankelijk van een gezonde bodem, schone lucht en schoon water. Tegelijkertijd dragen al die planten- en diersoorten zelf ook bij aan een gezonde bodem en schoner water. Als de biodiversiteit afneem, neemt ook het vermogen van de natuur af om deze diensten te leveren.
Zo speelt biodiversiteit dus een cruciale rol in onze samenleving.
