Natuurlijk Kapitaal in de basis van de koffieketen

Hoe zorg je als relatief kleine schakel binnen een enorme keten voor echte verbetering? Maarten van Keulen is head of operations van This Side Up, een koffie-importeur en -producent die vanaf de start werkt vanuit natuurlijk kapitaal als basis. We spreken hem over hoe onze utopie van overvloed steeds meer tegen een grens aanloopt. En hij vertelt over hoe hij als importeur van koffie zorgt voor een eerlijke, transparante keten. Maarten van Keulen is onze Hero of Nature van mei 2021.

This Side Up

“In de koffiesector is er een duidelijke onbalans. Europese bedrijven en consumenten willen veel, snel en goedkoop. Daarvoor schakelen we vooral met tussenhandelaren die ons vooral voorzien van wat wij vragen, waarbij kosten belangrijker zijn dan waarde. De boer zien we in dit conventionele model over het hoofd. Dat de boer te weinig betaald krijgt om van te leven en daardoor niet toekomt aan investeren in zijn grond, zien wij niet”, legt Maarten uit. “Deze onbalans zorgt ervoor dat zowel wij als de boer niet aan de lange termijn kunnen denken en – ook al weten we beter – afstevenen op uitputting van ons economische systeem. Met This Side Up laten we zien dat het ook anders kan.”

Transparantie in je keten als voordeel

“Als koffie-importeur nemen we onze verantwoordelijkheid. We kennen onze boeren en zoeken in Europa een juiste match als afnemer. Dankzij korte lijntjes en een transparante werkwijze weten we precies wat er gebeurt in de productieketen en is dit controleerbaar. We helpen boeren niet alleen aan een leefbaar inkomen, we helpen ze ook te investeren in hun land en gemeenschap. Een eerlijk inkomen leidt tot een betere ecologie. Zo heeft de boer ruimte om de grond juist te bewerken, hoeft hij geen regenwoud te kappen als de grond is uitgeput én niet te investeren in dure bestrijdingsmiddelen en bemesting. Onze boeren zijn niet meer bezig met overleven, maar bouwen aan een gezond familiebedrijf.”

Maarten vertelt dat ze zo persoonlijk omgaan met hun boeren dat ze weten wanneer er kinderen worden geboren en er getrouwd wordt: “We laten boeren ook met elkaar schakelen. Zo deelt een Thaise boer zijn ervaringen via WhatsApp met een Colombiaanse boer. Ook onze afnemers kunnen met hun boeren schakelen. Dat zorgt voor een gevoel van verantwoordelijkheid vanuit de afnemer, en zet de boer ook in zijn expertise. Nu kunnen zij adviseren en samen ook besluiten eens te experimenteren om andere smaken te creëren.”

Bouwen aan een gebalanceerd economisch systeem

This Side Up draagt het principe van natuurlijk kapitaal actief uit: “Het is voor ons geen ongeloofwaardig marketingverhaal. We zijn er echt eerlijk over. Wij willen niet bijdragen aan een economisch systeem dat is gebaseerd op uitputting en uitsluiting waarbij economische winst ten koste gaat van de boer, zijn familie en op langere termijn van de grond en ecosystemen. Als je vanuit natuurlijk kapitaal-principes werkt, bouw je aan een economie in een gebalanceerd systeem dat niet is gebaseerd op korte termijn en schaarste. We noemen het in onze communicatie geen natuurlijk kapitaal, maar we hebben het over koffie die klopt en transparantie."

Unieke koffie

Andere ondernemers roept Maarten op om je keten als systeem te zien waarin iedereen gelijkwaardig is: “Ga met elkaar in gesprek en zoek een werkwijze waarbij iedereen baat heeft. En waarde niet tegenover kosten worden gezet. This Side Up levert klanten zo unieke koffie. En er is ruimte voor experimenten.”

This Side Up is onderdeel van het Futureproof Coffee Collective, een netwerk van MVO Nederland. Hierin werken meer dan 25 bedrijven samen aan een rekenmodel voor een eerlijke prijs van koffie, zodat er ook geïnvesteerd kan worden in natuurlijk kapitaal.

Futureproof Coffee Collective