Met Broodje Utrecht kiest NS voor biodivers uit de buurt

NS-duurzaamheidsmanager Patricia Temme was enthousiast vanaf het prille begin, vertelt ze aan een tafeltje in het bedrijfsrestaurant van de NS, pal naast Utrecht Centraal. “Ik vertelde het ‘s avonds aan mijn man, nadat ik het die middag met MVO Nederland had besproken. En zelfs hij, die normaal gesproken heel kritisch is, was enthousiast. NS was ook de eerste die ‘m op de toonbank had liggen.”

En wat is het met dit broodje dat jou zo enthousiast maakt?

“Het leuk aan het Broodje Utrecht is dat je zonder veel moeite iets duurzaams kunt doen. En het is lekker, ook heel belangrijk.
We hebben een proeverij gehad hier in de keuken, met onder meer de interne opdrachtgever die het broodje moest goedkeuren. Toen hebben we verschillende varianten broodjes geproefd. De een was ietsje duurder dan de ander, maar dan wel weer lekkerder. Daar zijn we uiteindelijk voor gegaan.”

Waren je collega’s, vooral de contractmanagers en het cateringpersoneel ook gelijk zo enthousiast?

“Ja, er was geen scepsis. Wat dat betreft is de tijdgeest anders dan enkele jaren geleden. De meeste mensen staan open voor duurzame keuzes.”

En de werknemers die in het bedrijfsrestaurant komen eten?

“Per dag worden er 100 broodjes gemaakt en verkocht. Ze gaan bijna altijd op.”

Hoe past het Broodje Utrecht in het duurzaamheidsbeleid van de NS?

“Het past binnen een van onze drie speerpunten: groen. Groen betekent bij ons dat we een positieve bijdrage leveren aan biodiversiteit. Onder meer met biodivers groen – bomen, bloeiende planten en struiken en bloemen- op stations en meer plantaardig aanbod in de bedrijfsrestaurants en op de stations: bij de Kiosk, Julia’s en de StationsHuiskamers. Overal is bijvoorbeeld havermelk te verkrijgen wat hetzelfde kost als koemelk. En dat plantaardige aanbod groeit gestaag. Er liggen al plantaardige wraps in de Kiosken en bij Julia’s hebben we een pasta bolognese met veganistisch gehakt en zonder kaas. En overal ligt fruit.”

Wat zijn jullie ambities op het gebied van plantaardig eten?

“Op dit moment bieden we 36% plantaardige eiwitten aan in onze bedrijfsrestaurants, die komen voornamelijk uit brood. We willen naar een hoger percentage. Niet alleen in het hoofdkantoor, maar ook in de zeven andere bedrijfsrestaurants in het land. Gelukkig komen er ook andere regiobroodjes aan. Dat is echt geweldig. Dat had niemand durven dromen."

Wat zijn de andere twee duurzaamheidsspeerpunten?

“Fossielvrij is de ene. Die heeft absoluut een hoge prioriteit, in verband met de enorme hoeveelheden stroom die wij verbruiken. Circulair is de andere. Bijna alle materialen van treinen die worden gemoderniseerd, worden bijvoorbeeld hergebruikt.”  

Wat kun je teweegbrengen met het inkopen van natuurlijk eten en drinken?

“Ik denk dat het effect van biodivers eten en drinken groter is dan van het aanplanten van bomen op de stations. Met biodivers eten draag je bij aan systeemverandering in de landbouw. Als bodems biodiverser worden, maakt dat een enorme impact."

Hoe belangrijk zijn aanbestedingen in dit hele verhaal?

“Het besef dat we anders willen inkopen is er bij de NS al heel lang, maar je zit natuurlijk vast aan contracten. Dus je krijgt niet altijd meteen de kans om iets groots te veranderen. Eens in de acht jaar hebben we een nieuwe aanbesteding. Voor de bedrijfscatering zitten we daar nu aan de vooravond. Begin volgend jaar komt die waarschijnlijk op de markt.

We zijn nu aan het zoeken hoe we op een goede manier de inkoop van biodiversiteitsvriendelijke landbouwproducten mee kunnen nemen. Met wat mij betreft een vermelding naar Boeren Natuurlijk en ook het Broodje Utrecht. Inclusief een uitleg over natuurlijke landbouw.”

Andere bedrijven geven aan zich zorgen te maken over de inkoop van natuurlijk eten vanwege strenge Europese aanbestedingsregels. Hoe gaan jullie daar mee om?

“Nou ja, dat is natuurlijk wel iets waar onze juristen naar gaan kijken. Mag ’t wel? Sluit je geen boeren uit? Zoals ik het nu zie, zijn die vragen vooral relevant bij lokaal inkopen. Daarbij moet je ervoor zorgen dat je geen boeren uitsluit.

Ik hoop heel erg dat de inkoop van natuurlijke producten in de aanbesteding kan worden meegenomen. Elke dag lunchen hier 800 mensen. NS en andere afnemers van Broodje Utrecht kunnen samen met anders inkopers van natuurlijk eten heel veel betekenen voor een duurzamere manier van landbouw bedrijven.”