Hoe de bouw een cruciale rol speelt in het leven van vogels en vleermuizen

We beginnen met goed nieuws: de bouwwereld heeft steeds meer aandacht voor natuur en in het bijzonder voor vogels en vleermuizen. Zo verwelkomen de gebouwen waarin wij wonen en werken ook steeds vaker dwergvleermuizen, huismussen en gierzwaluwen. 

Maar nog altijd wordt er te weinig gebouwd met oog voor de natuur. Ondanks dat de voordelen duidelijk zijn, namelijk prettig wonen -ook voor vogels, insecten en zoogdieren- en betere bestendigheid tegen extreem weer. Bovendien is ‘groen’ voor veel bedrijven aantrekkelijk als vestigingsfactor.

Wat kan de bouwwereld doen?

Gelukkig is het niet ingewikkeld om vogel- en vleermuisvriendelijke maatregelen te nemen. In ieder geval bouwtechnisch gezien, en het hoeft ook niet veel te kosten. Neststenen voor gierzwaluwen en vogelvides voor huismussen zijn bijvoorbeeld zo aangelegd. En ze zijn cruciaal voor het behoud van deze soorten.

Op de checklistgroenbouwen.nl, een initiatief van Vogelbescherming Nederland en de Zoogdiervereniging staan maatregelen die de bouwwereld kan treffen ten behoeve van vleermuizen en vogels. Deze maatregelen variëren van een kade met muurplanten, een kunstnest voor huiszwaluwen tot vogel- en vleermuisvriendelijke straatverlichting.

Waarom zou de bouwwereld zich bezighouden met mussen en zwaluwen?

De stad biedt een uitgelezen kans voor het behoud van diersoorten. Positieve voorbeelden hiervan zien we terug in de praktijk: volgens de Checklist groen bouwen is de stad het belangrijkste leefgebied voor dwergvleermuizen, huismussen en gierzwaluwen. De stad kan dus een zinvolle rol spelen in het behoud van de biodiversiteit.

Het is helemaal mooi wanneer natuurinclusief gebouwd wordt op basis van een soortenmanagementplan. Lees hier hoe Tauw dat heeft aangepakt in de nieuwe Utrechtse stadswijk Merwede. Zo moet er in de wijk een zogenaamde Merwedebiotoop komen, gericht op een big five aan soortgroepen: vleermuizen, gierzwaluwen, kleine zangvogels, egels en vlinders en bijen.

Als je natuurinclusief wil bouwen, is het dan wel genoeg om je te richten op vleermuizen en vogels?

Nee, genoeg is het niet maar nuttig is het wel. Natuurinclusief bouwen kan met slimme, technische oplossingen die de natuur integreren, bevorderen en behouden. Dan hebben we het over biobased bouwmaterialen, het aanbrengen van voorzieningen aan gebouwen, maar ook over inrichting van tuinen, groenstroken, bermen, openbaar groen en parken. Ook groene daken, groene muren en het slim omgaan met verlichting zijn vormen van natuurinclusief bouwen. In dit rijtje hoort zeker ook het verzorgen van nest- en verblijfplaatsen voor vogels en vleermuizen.

In dit filmpje krijg je een goed beeld van de mogelijkheden van bouwen met oog voor dieren. In Eindhoven proberen ze zoveel mogelijk ruimte voor vogels en vleermuizen te scheppen:

Dus: ga vandaag nog aan de slag!

Met bijvoorbeeld:

• het creëren van een toegankelijke tussenspouw voor vleermuizen

• het aanleggen van een bruin dak

• het integreren voor neststenen voor kwikstaarten